سیاست و زندگی سیاسی چیست؟ گرایش ایدئولوژیک رژیم‌های سیاسی چه تأثیری بر تقسیم قدرت میان نیروهای اجتماعی دارد؟ اصولاً دولت چیست؟ منشأ آن کدام است؟ نقش دولت‌ها در حیات اجتماعی و زندگی سیاسی چیست؟ گروه‌ها و نیروهای اجتماعی چه رابطه‌ای با دولت دارند؟ جامعه‌شناسی سیاسی سعی دارد به این سؤالات و سؤال‌های مشابه آن که ممکن است ذهن هر دانشجوی رشته‌های علوم سیاسی و جامعه‌شناسی و حتی افراد علاقه‌مند به امور سیاسی را به خود مشغول داشته پاسخ گوید. مؤلف در این کتاب وظیفهٔ اصلی جامعه‌شناسی سیاسی را به بررسی روابط میان قدرت دولتی و گروه‌ها و نیروهای اجتماعی محدود کرده است تا «دیسیپلین» جامعه‌شناسی سیاسی به‌معنی دقیق آن از دیگر شاخه‌های علوم سیاسی متمایز گردد. وی جوانب مختلف مسائل جامعه‌شناسی سیاسی را هم در عرصهٔ نظریه به محک تجربه زده است و هم در عرصهٔ عمل. مؤلف همچنین با دیدگاهی تاریخ‌نگر نظریه‌ها و عملکرد نیروهای مختلف اجتماعی را بررسی کرده است و جای‌جای با ذکر شواهد و مستندات تاریخی آن‌ها را آزموده است.