کتابی که اینک پیش روی شماست، از جمله کتاب های کم نظیری است که در آن از علوم و فنون جهان اسلام با دقت هر چه تمام تر سخن رفته و جوانب مختلف دانش و فناوری مسلمانان، بویژه در روزگاری که اروپا دوران تاریک قرون وسطا را از سر می گذراند، تحلیل شده است.
برای مطالعه این کتاب، دانش فنی گسترده ضرورت ندارد. در موارد لزوم، اصطلاحات و نکات فنی را شرح داده ایم. اطلاعات تاریخی نیز به قدر کافی در اختیار خواننده گذاشته می شود تا بتواند محیط و شرایط اجتماعی و سیاسی ای را مجسم کند که دانشمندان جهان اسلام در آن به کار پژوهش سرگرم بوده اند. دانستن زبان عربی ضرورت ندارد، اما برای کسانی که به انجام تحقیقات بیشتر علاقه دارند، اکثر کتاب هایی که در کتاب شناسی فهرست شده اند به چندین مأخذ عربی استناد کرده اند.
در این کتاب چهار علم دقیق شرح و بررسی شده اند؛ یعنی، دانش هایی که در عصر حاضر تقریباً به تمامی کمّی شده اند اما در قرون وسطی دارای اجزای کمّی و کیفی بودند. در فصل هایی که به مهندسی مربوط می شوند، انواع گوناگون دستگاه ها، سدها و پل ها و سازه های دیگری شرح داده شده اند که در قرون وسطی در جهان اسلام ساخته می شدند.